พิพิธภัณฑ์ชุมชน คืออะไร
พิพิธภัณฑ์ชุมชน คือ แหล่งเรียนรู้และอนุรักษ์มรดกทางวัฒนธรรมของท้องถิ่น ที่บริหารจัดการโดยคนในชุมชนเอง หรือด้วยความร่วมมือระหว่างชุมชนกับหน่วยงานภายนอก พิพิธภัณฑ์เหล่านี้มักจะเน้นเรื่องราว ประวัติศาสตร์ วิถีชีวิต ภูมิปัญญา และเอกลักษณ์ของชุมชนนั้นๆ
ลักษณะสำคัญของพิพิธภัณฑ์ชุมชน
* เน้นเรื่องราวของชุมชน: จัดแสดงเรื่องราวที่เกี่ยวข้องกับประวัติศาสตร์ท้องถิ่น บุคคลสำคัญ วิถีชีวิต ประเพณี ศิลปะ หัตถกรรม และภูมิปัญญาท้องถิ่น
* มีส่วนร่วมของชุมชน: ชุมชนมีบทบาทสำคัญในการก่อตั้ง บริหารจัดการ และกำหนดทิศทางการดำเนินงานของพิพิธภัณฑ์
* เป็นแหล่งเรียนรู้: เป็นสถานที่ให้คนในชุมชนและผู้มาเยือนได้เรียนรู้และเข้าใจเกี่ยวกับท้องถิ่นมากขึ้น
* สร้างความภาคภูมิใจ: ช่วยสร้างความภาคภูมิใจในอัตลักษณ์และมรดกทางวัฒนธรรมของชุมชน
* ส่งเสริมการอนุรักษ์: เป็นกลไกสำคัญในการอนุรักษ์และสืบทอดมรดกทางวัฒนธรรมของชุมชนให้คงอยู่ต่อไป
* อาจเป็นแหล่งท่องเที่ยว: หากมีการจัดการที่ดี พิพิธภัณฑ์ชุมชนสามารถเป็นจุดดึงดูดนักท่องเที่ยวและสร้างรายได้ให้กับชุมชน
ประโยชน์ของพิพิธภัณฑ์ชุมชน
* อนุรักษ์และสืบทอดมรดกทางวัฒนธรรม: ช่วยให้เรื่องราวและสิ่งของที่มีคุณค่าของชุมชนไม่สูญหายไป
* เสริมสร้างความเข้มแข็งของชุมชน: สร้างความสามัคคี ความภาคภูมิใจ และความรู้สึกเป็นเจ้าของร่วมกันในชุมชน
* เป็นแหล่งเรียนรู้ตลอดชีวิต: เปิดโอกาสให้คนทุกเพศทุกวัยได้เรียนรู้เกี่ยวกับท้องถิ่นของตนเอง
* ส่งเสริมการท่องเที่ยวเชิงวัฒนธรรม: ดึงดูดนักท่องเที่ยวที่สนใจในประวัติศาสตร์และวัฒนธรรมท้องถิ่น
* สร้างรายได้ให้ชุมชน: จากค่าเข้าชม การจำหน่ายสินค้าที่ระลึก หรือกิจกรรมอื่นๆ ที่เกี่ยวข้อง
* เป็นศูนย์กลางการแลกเปลี่ยน: เป็นพื้นที่ให้คนในชุมชนและผู้มาเยือนได้แลกเปลี่ยนความรู้และประสบการณ์
ตัวอย่างพิพิธภัณฑ์ชุมชน
* พิพิธภัณฑ์ชุมชนเมืองลำพูน จังหวัดลำพูน: จัดแสดงประวัติศาสตร์และวิถีชีวิตของเมืองลำพูน
* พิพิธภัณฑ์บ้านหนองขาว จังหวัดกาญจนบุรี: นำเสนอวิถีชีวิตและภูมิปัญญาของชุมชนบ้านหนองขาว
* พิพิธภัณฑ์ชุมชนวัดสองพี่น้อง จังหวัดสงขลา: รวบรวมเครื่องมือเครื่องใช้พื้นบ้านและโบราณวัตถุของชุมชน
* พิพิธภัณฑ์ธรรมชาติจัดการน้ำชุมชน ตามแนวพระราชดำริ ชุมชนบ้านตะโล๊ะ จังหวัดยะลา: แสดงให้เห็นถึงการจัดการน้ำตามแนวพระราชดำริในชุมชน
พิพิธภัณฑ์ชุมชนจึงเป็นมากกว่าสถานที่จัดแสดงสิ่งของ แต่เป็น หัวใจของการเชื่อมโยงอดีต ปัจจุบัน และอนาคตของชุมชน และเป็นเครื่องมือสำคัญในการสร้างความเข้มแข็งและความยั่งยืนให้กับท้องถิ่น

แผนที่วัดบ้านหลุก

 

ฐานข้อมูลพิพิธภัณฑ์ในประเทศไทย
แผนที่ไซต์
Thainame.net